به گزارش سامانه فائزون؛ با توجه به اینکه پرچالش‌ترین موضوع نظام در حوزه آسیب‌های اجتماعی است، سازمان اوقاف و امور خیریه در نظر دارد هزینه و درآمد بقاع متبرکه طبق یک روش جدید در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی و براساس نیات واقفان پیش رود و اجرای طرح افق در امامزاده‌ها نیز ناظر بر این موضوع است.

به همین منظور سازمان اوقاف و امور خیریه با استفاده از ظرفیت‌های بقاع متبرکه با راه‌اندازی بازارچه‌های خیریه و مجتمع‌های اقامتی در بقاع متبرکه مستعد، احداث مجتمع‌های خدمات بین راهی در بقاع، سرمایه‌گذاری در رقبات مستعد بقاع متبرکه(عمرانی، کشاورزی و…)، احداث گلخانه‌های کوچک مقیاس، تولید برق خورشیدی، حمایت از استارت‌آپ‌های دانش‌بنیان و ایجاد شغل‌های خانگی و محلی و برگزاری دوره‌های آموزشی کارآفرینی و راه‌اندازی کسب و کار، سعی در حمایت از اشتغال پایدار دارد.

به منظور مقابله با اعتیاد نیز برای حل این مشکل تمهیداتی در سازمان اوقاف اندیشیده شده که شامل برنامه‌های آگاه‌سازی و هشداردهنده و ارائه برنامه‌های آموزشی و تربیتی به منظور توانمندسازی افراد است که با همکاری بقاع متبرکه انجام می‌شود.

همچنین با توجه به اینکه رنکینگ طلاق در جامعه اجتماعی امروز وضعیت خوبی ندارد، تحکیم بنیان خانواده با راه‌اندازی دفاتر مشاوره تخصصی خانواده و ازدواج، انجام فعالیت‌های حل اختلاف و داوری خانواده با استفاده از افراد متخصص، برگزاری کلاس‌های آموزش مهارت‌های زندگی و حمایت مالی تهیه جهیزیه و کمک به ازدواج آسان زوج‌های نیازمند از جمله مواردی است که در دستور کار سازمان اوقاف و امور خیریه قرار دارد.

در طرح افق بقاع متبرکه مأموریت دارند در کاهش آسیب‌های اجتماعی در بافت‌های فرسوده، مناطق حاشیه‌ای و سکونت‌گاه‌های غیر رسمی با فعالیت‌هایی از جمله تشکیل حلقه‌های ارتباط محلی، رفع سوء تغذیه کودکان و مادران باردار و برگزاری کارگاه‌های آموزشی و تهیه و توزیع بسته‌های غذایی عمومی نقشی تأثیرگذار داشته باشند.

در راستای حمایت از خانواده‌های زندانیان نیز تمهیداتی اندیشیده شده تا با همکاری بقاع متبرکه، حمایت مالی جهت آزادی زندانیان جرایم غیرعمد، حمایت از خانواده زندانیان، جلب رضایت شاکیان زندانیان جرایم غیرعمد و حمایت از زندانیان آزادشده برای بازگشت سعادتمندانه به جامعه صورت پذیرد. همچنین صندوق قرض‌الحسنه در راستای حمایت و توانمندسازی نیازمندان و اقشار آسیب‌پذیر و حمایت مالی از نیازمندان و فقرا، زنان سرپرست خانوار، سالمندان و دانش آموزان نیازمند راه‌اندازی می‌شود.

علاوه بر این سازمان اوقاف و امور خیریه در راستای ایجاد نشاط اجتماعی با همکاری بقاع متبرکه اقدام به برگزاری برنامه‌های مختلفی کرده که از جمله آنهاست: اردو‌های تفریحی و آموزشی و برنامه‌های دورهمی خانواده، طراحی مسابقاتی با با جوایز ارزنده برای جلب مردم شهر به مقوله ورزش‌های همگانی نظیر کوه‌پیمایی عمومی و یا پیاده‌روی عمومی، طراحی مسابقاتی با با جوایز ارزنده برای جلب مردم شهر به مقوله ورزش‌های همگانی نظیر کوه‌پیمایی عمومی و یا پیاده روی عمومی، ایجاد سایت‌های کوچک ورزشی (فوتسال، تنیس روی میز، …)، جشنواره طراحی نماد‌های هنری با ابزار‌هایی ساده مانند شن و ماسه، اقدامات اجتماعی و حرکت‌های عمومی مانند پیاده‌روی‌های دسته‌جمعی، درختکاری به صورت گروهی و… ساماندهی و رونق‌بخشی جشن‌ها و اعیاد مذهبی ملی وسنتی مانند نیمه شعبان، عید مبعث، عیدقربان، عیدفطر و یا عید نوروز و روز طبیعت و یا جشن‌های ملی مانند هفته دفاع مقدس، روز ملی شدن صنعت نفت و یا ایام دهه فجر و طراحی جشن‌های محله‌ای شاد و فرهنگی، تقویت هویت فرهنگ قومی، ملی و دینی با تدارک جشنواره غذای محلی، مسابقات محلی کشتی و یا جشنواره آیین‌های محلی، تقویت شبکه‌های اجتماعی و شبکه‌های مروج نشاط اجتماعی، تشویق مردم به عضویت در انجمن‌ها و سازمان‌های مردم‌هاد و ایجاد خانه‌های اسباب بازی، فضا‌های ورزشی و ابزار‌های ارتباطی برای بلوغ فکری کودکان.

در راستای اجرای طرح افق برخی فعالیت‌های داوطلبانه مانند تشکیل گروه‌های جهادی و برگزاری اردو‌های جهادی، جلب مشارکت و حمایت مالی خیرین، برقراری تعامل و انعقاد تفاهم نامه با موسسات خیریه و تشکل‌های مردمی منطقه، برقراری تعامل و جلب مشارکت نهاد‌های عمومی حمایتی (بهزیستی، شهرداری‌ها، کمیته امداد و…)، تشکیل گروه‌های داوطلب کمک‌رسان به سالمندان اطراف بقعه انجام می‌شود که باید ساماندهی شود.

در حوزه درمان و سلامت نیز حمایت مالی بیماران نیازمند، هماهنگی و معرفی بیماران به مراکز درمانی خیریه، راه‌اندازی مجموعه‌های درمانی خیریه در طرح افق گنجانده شده است.

موفقیت در زمینه اجرای این طرح نیازمند تهیه گزارش به‌روز از وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منطقه، تشکیل بانک اطلاعات نیازمندان و اقشار آسیب‌پذیر مجاور بقعه، تشکیل بانک اطلاعات خیرین و معتمدین منطقه، شناسایی و تشکیل بانک اطلاعات مؤسسات خیریه و تشکل‌های مردمی منطقه و مستندسازی و ارائه گزارش فعالیتهاست.

فعالیت‌های قرآنی نیز در قالب طرح افق در بقاع متبرکه انجام می‌شود و در این راستا برای تبلیغ و ترویج آموزه‌های قرآنی، پخش زنده‌ تلاوت قرآن و اذان از بقعه توسط صدا و سیمای استان و رسانه ملی، برگزاری محافل انس با قرآن کریم با حضور قاریان بین‌المللی، برگزاری برنامه‌های ترتیل‌خوانی و جزءخوانی قرآن کریم با حضور قاریان بین المللی، برگزاری مسابقات و آزمون‌های قرآنی و یا حمایت از برگزاری آن‌ها در شهرستان، برگزاری نمایشگاه‌های قرآنی (به صورت فصلی و ثابت) در بقعه و یا شهرستان، توزیع محصولات قرآنی بین زائرین بقعه، انجام فعالیت‌های مجازی گسترده در راستای تبلیغ و ترویج قرآن کریم از طریق بقعه، ایجاد وقف‌های جدید قرآنی (فردی و جمعی) از طریق تعامل موثر با مخاطبان بقعه در نظر گرفته شده است.

همچنین سازمان اوقاف و امور خیریه در نظر دارد در قالب طرح افق با برگزاری جلسات آموزشی تخصصی قرآن کریم (حفظ، صوت و لحن و …) در بقعه یا حمایت از این نوع جلسات در شهرستان، برگزاری جلسات تفسیر و مفاهیم قرآن کریم با حضور اساتید برجسته ملی، راه اندازی مهد‌های قرآنی ویژه کودکان و خردسالان در بقعه و یا شهرستان، برگزاری دوره‌های آموزشی، انگیزشی در راستای توانمندسازی و ارتقاء مربیان و معلمان قرآنی، برگزاری دوره‌های اردویی و آموزشی قرآنی کوتاه مدت، راه‌اندازی حوزه‌های علمیه قرآن‌محور در بقعه و یا شهرستان، راه اندازی مدارس شبانه‌روزی حفظ قرآن در بقعه و یا شهرستان، نسل جوان و نوجوان را با آموزه‌های تخصصی قرآن آشنا کند.

با توجه به اینکه بخش مهمی از فعالیت‌های قرآنی در جامعه توسط مؤسسات قرآنی راهبری و انجام می‌شود، حمایت از موسسات قرآن مردم نهاد در دستور کار سازمان اوقاف و امور خیریه قرار دارد که شامل حمایت مالی از موسسات و مراکز قرآنی، تأمین امکانات و وسایل کمک آموزشی مورد نیاز موسسات قرآنی، اعطای سرانه حمایتی به حافظان قرآن کریم در راستای اجرای طرح تربیت حافظان قرآن کریم و راه‌اندازی مجتمع قرآنی (چندمنظوره) در مجاورت بقعه می‌شود.

یکی از اهداف طرح افق تبلیغ و ترویج آموزه‌های قرآنی به صورت اثرگذار است که به این منظور نیازمند تشکیل بانک اطلاعات جامعه قرآنی منطقه (مشتمل بر آمار و اطلاعات متسابقان قرآنی، نخبگان، اساتید، قاریان، حافظان، داوران مسابقات قرآن کریم و موسسات قرآنی منطقه پیرامونی بقعه) هستیم و حضور پررنگ فعالان و پیشکسوتان قرآنی استان در بقعه متبرکه، پخش زنده‌ تلاوت قرآن و اذان از گلدسته‌های بقعه، برگزاری محافل انس با قرآن کریم با حضور قاریان ملی، حمایت از مسابقات و آزمون‌های قرآنی، داشتن میز تصحیح قرائت نماز و مشاوره قرآنی در بقعه و انجام فعالیت‌های مجازی در راستای تبلیغ و ترویج قرآن کریم از طریق بقعه می‌تواند مواردی مؤثر در ترویج آموزه‌های کلام وحی باشد.

در کنار آموزه‌های تخصصی قرآن، توسعه آموزش‌های عمومی قرآن کریم نیز مد نظر قرار دارد و در این راستا برگزاری جلسات سنتی قرائت قرآن (با حضور اساتید قرآن) در بقعه، حمایت از برگزاری کلاس‌های آموزش عمومی روخوانی و روان‌خوانی قرآن کریم در شهرستان، برگزاری کلاس‌های آموزش عمومی حفظ تفسیر و مفاهیم قرآن کریم در بقعه، راه‌اندازی و فعالسازی هیئات قرآنی و مذهبی بقعه، مستندسازی و ارائه گزارش‌های تحلیلی و توصیفی از برنامه‌های آموزشی قرآنی بقعه به عنوان بخشی از فعالیت‌های قرآنی طرح افق در دستور کار سازمان قرار دارد.

طرح افق برای حصول نتیجه در بخش‌های اجتماعی و قرآنی نیازمند اقدام صحیح در حوزه فعالیت‌های فرهنگی است که این امر حضور دائم روحانی در بقعه (روحانی بومی یا مستقر) را می‌طلبد و در برنامه‌ریزی طرح افق گنجانده شده است.

برپایی نماز جماعت در سه نوبت، اجرای ویژه‌برنامه‌ها در بقاع به عنوان قطب فرهنگی استان، استفاده از ظرفیت‌های مردمی، تعامل سازنده با دیگر مراکز و نهاد‌های فرهنگی، اجرای کلاس‌های سبک زندگی اسلامی در راستای تعالی خانواده، پاسخ به شبهات و سؤالات، برپایی خیمه‌های معرفت در طول سال (به صورت دائم)، آگاهی سازی سمعی و بصری تبلیغات محیطی و فضاسازی فرهنگی، اطلاع‌رسانی گسترده از طریق سایت و…، تأمین نیروی انسانی فاخر و کارآمد فرهنگی، جذب مشارکت‌های مردمی در اجرای برنامه‌های فرهنگی، دارا بودن زیرساخت‌های کامل فرهنگی (کتابخانه ـ فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی)، راه‌اندازی کتابخانه قفسه‌باز، فروشگاه محصولات فرهنگی، اجرای برنامه در مناسبت‌های دینی و انقلابی از جمله برنامه‌های فرهنگی است که در قالب طرح افق بنا به مقتضیات و بودجه در بقاع متبرکه اجرا می‌شود.

یادآور می‌شود حداقل فعالیت‌های مراکز افق برای قرار گرفتن در سطح سه، حداقل ۱۰ فعالیت از فعالیت‌های فوق، برای قرار گرفتن در سطح دو، حداقل بیست و پنج فعالیت و برای قرار گرفتن در سطح یک، حداقل سی و پنج فعالیت بنا به شرایط محیطی، اقتضائات محلی و منابع مالی جذب شده از سوی مرکز است که انجام پنج فعالیت مندرج ذیل محور شناسایی و تشکیل بانک اطلاعات در آن‌ها الزامی است.

نحوه صدور مجوز و سطح بندی مراکز افق به این صورت است که جهت راه‌اندازی مراکز افق حداقل شرایط سطح ۳ باید وجود داشته باشد و مجوز فعالیت آن‌ها از سوی رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان صادر می‌شود. مراکز افقی که پس از راه‌اندازی، شرایط سطح ۳ را داشته باشند بعد از ارزیابی توسط ستاد راهبری مراکز افق در استان با صدور مجوز از سوی مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان به سطح ۲ ارتقا و به انجام فعالیت‌های مربوطه اقدام می‌کنند و مراکز افقی که متکفل تمامی فعالیت‌ها در سطح ۲ و دارای شرایط احراز ارتقا به سطح ۱ هستند، باید ضمن درخواست مجوز، مستندات فعالیت‌ها در سطح ۲ را برای این معاونت ارسال تا پس از ارزیابی مجوز سطح ۱ برای آن‌ها صادر شود.

برابر شاخص‌های تعیین شده، صدور مجوز فعالیت در سطح ۳ با امضای رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان، صدور مجوز فعالیت در سطح ۲ با امضای مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان، صدور مجوز فعالیت در سطح ۱ با امضای معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان انجام می‌شود.