آموزش حفظ قرآن کریم _مراحل حفظ

darsname 2

برای دستیابی به نتیجه بهتر در حفظ باید از تمام عواملی که به انجام آسان تر و قوی تر آن کمک میکند بهره مند شد. لازم است حافظ قدم به قدم طبق اصول و شیوه های صحیح آیات را بخاطر بسپارد تا آیات کلام وحی همیشه در ذهن بماند. طی مراحلی که در ادامه می آید دسترسی به این مقصد را سهل تر و حفظ را تقویت میکند:

۱.گوش دادن ترتیل:

اولین مرحله درین مسیر آشنایی مختصر و ابتدایی ذهن با آیات مورد نظر برای حفظ است. برای دستیابی به این منظور نوار با سی دی ترتیل آیات، بادقت و تمرکز روی همه ی کلمه ها و جمله ها چند بار شنیده میشود و همزمان با نگاه دقیق به قرآن ،با آن مطابقت میگردد. این کار موجب پیشگیری از اشتباهات احتمالی،اطمینان به صحت قرائت و ایجاد زمینه برای تقویت محفوظات میشود.

۲.تلاوت:

مرحله بعد خواندن آیات برنامه ریزی شده برای حفظ است. دراین بخش لازم است آن مقدار از آیات_مثلا یک صفحه_

چند مرتبه با دقت کامل به همه حرکات، حروف، کلمات، جملات و آیه ها از روی قرآن به شیوه ترتیل وبا صدای متوسط تلاوت شود. با انجام دو مرحله ی اول(گوش دادن دوره ترتیل و تلاوت با صدای متوسط)حافظه دیداری و شنیداری حافظ تقویت میگردد.

۳.ترجمه و مفاهیم:

گام سوم،فراگیری ترجمه آیه های مورد نظر است.آشنایی با مفهوم واژگان،لغات قرآن و فهم زبان آن یکی از ارکان فهم و نخستین و زمینه سازترین قدم برای دستیابی به تربیت قرآنی و تدبر در فرهنگ غنی این کلام ملکوتی است.

چنان که روان شناسان نیز معتقدند تصور معانی در ذهن عامل اصلی به کار افتادن حافظه است.آنان حفظ بدون درک معنی و مفهوم را مشکل تر و کم نتیجه تراز حفظ همراه با مفهوم دانسته،قابلیت نگهداری آن را نیز کمتر میدانند. به یاد داشته باشیم قرآنی که برای حفظ تهیه میشود باید بدون ترجمه باشد و برای فراگیری ترجمه و مفاهیم باید از قرآن دیگری که البته خط آن مطابق قرآن حفظ باشد،استفاده کرد؛ زیرا وجود ترجمه درمتن قرآن،هنگام حفظ موجب پراکندگی حواس میشود و حافظه ی تصویری را در تصویر برداری کامل از صفحه و آیات دچار مشکل میکند.

درکنار ترجمه،مطالعه ی تفسیر و درک معانی باطنی آیات،پیمودن این مسیر الهی را برای حافظ جذاب تر و شیرین تر مینماید وزمینه عمل به مضامین عالی آن را فراهم میکند.

۴.جمله بندی:

برای آنکه حفظ با روش صحیح و اصولی انجام شود،پس از سه مرحله پیشین،چنان که قبلا اشاره شد آیات متوسط و طولانی باید جمله بندی شوند. این کار لازم است با توجه به علامت های صحیح وقف و ابتدا بصورت دقیق و صحیح انجام شود.درسایه شناخت و رعایت مواضع وقف و ابتداست که معانی قرآن،بیان،اهداف آن،شناخته و سودمندی آن،آشکار میشود.

۵.تکرار:

انجام مراحل مذکور توانایی مارادرحفظ تقویت میکند و آمادگی بهتری برای حفظ در ما ایجاد میکند. اکنون زمان حفظ فرا رسیده است. تکرار، عامل اساسی حفظ ورمز یادسپاری قرآن محسوب میشود.

فرض کنیم هر بار میخواهیم یک صفحه از قرآن را بخاطر بسپاریم. خردسالان،بت محوریت سوره های کوتاه حفظ را کلمه به کلمه یا چند کلمه به چند کلمه و بزرگ سالان آیات کوتاه را آیه به آیه و آیات متوسط و طولانی را مطابق جمله بندی صحیح آغاز مینمایند. برای موفقیت باید بدون عجله و شتاب با توجه به عمیق به تمام حروف کلمات و جمله ها با دقت به حرکت صحیح،آنها را چندین مرتبه تکرار و تمرین نمود تا واردحافظه گردد.

۶.استحکام:

اکنون برای اطمینان از صحت حفظ و به دلیل اینکه حافظ در ثبت ،ضبط و بازیابی آیات دچار فراموشی نشود،محفوظات جدید راچندمرتبه از حفظ تلاوت مینماید تا حافظه توانایی کامل تری برای بایگانی و نگهداری آن بدست آورد.نوشتن آیات نیز در دستیابی به حفظ با کیفت تر موثر است.

در روایتی رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرموده اند: دانش را با نوشتن به بند بکشید!

۷.ارتباط:

پس از اطمینان از صحت حفظ آیه ی اول،سراغ آیه دوم میرویم و با همین کیفیت به خاطر میسپاریم. آنگاه برای ایجاد ارتباط بین دو آیه،آنها را با یکدیگر از حفظ قرائت میکنیم. بهمین ترتیب تا پایان صفحه ادامه میدهیم و با حفظ هرآیه بین آن و آیه های قبلی پیوند برقرار مینماییم. پس ازاتمام حفظ صفحه، همه ی آیه ها را با رعایت ارتباط بین آن ها چند بار از حفظ میخوانیم تا کاملا در ذهن جای گیرد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *